Як паведамляе
Найстарэйшаму гербу Гомеля – 450 гадоў. Вялікі князь літоўскі Жыгімонт Аўгуст у адмысловым прывілеі ўхваліў гарадскі сімвал у выглядзе мальтыйскага крыжа на чырвоным фоне. Аднак са з’яўленнем свайго герба сярэднявечны горад так і не атрымаў паўнавартаснага магдэбургскага права.
Паводле гомельскага гісторыка Юрыя Глушакова, у абмежаванні самакіравання горада маглі быць зацікаўленыя феадалы – уладальнікі Гомеля.
Юрый Глушакоў:
– Гомель у часы Расійскай імперыі фактычна з’яўляўся прыватнаўладальніцкім горадам, які належаў спачатку Румянцавым, а пасля Паскевічам. Магчыма, што ў часы Вялікага княства Літоўскага горад мог знаходзіцца ў прамым падпарадкаванні «дзяржаўцаў», прызначаных найвышэйшай уладай. Баюся, што аніякай дэмакратыі і самакіравання тут не было. Мальтыйскі крыж – сімвал хрысціянства і рыцарства. Гомель з’яўляўся важным умацаваным пунктам на мяжы з Масковіяй.
Гісторык Наталля Маркевіч мяркуе, што Гомель усё ж мог мець магдэбургскае права.
«Гісторыя ведае выпадкі, калі хтосьці з прыватных уласнікаў надаваў свайму гораду асобныя элементы магдэбургскага права. Ёсць такая версія, што Жыгімонт падпісаў прывілей аб наданні Гомелю герба з крыжом. Праўда, дагэтуль у асяроддзі спецыялістаў вядуцца дыскусіі адносна таго, на якім фоне мусіў адлюстроўвацца крыж: на чырвоным альбо блакітным», – заўважае Наталля Маркевіч.
У 1855 годзе герб гомельскага прадмесця Беліца з выявай рысі стаў выкарыстоўвацца ў якасці афіцыйнага герба Гомеля. Старшыня маладзёжнага аб’яднання «Талака» Яўген Меркіс лічыць, што прадстаўніца роду каціных перавандравала на гарадскі герб з фамільнага знаку князёў Румянцавых.
Яўген Меркіс:
– Рысь на гомельскім гербе з’явілася, таму што ва ўласным знаку Пятра Румянцава была выява леапарда. Калі засноўвалі Навабеліцу з ягонага жадання, леапард неяк пазней трансфармаваўся ў рысь. Румянцаў хацеў надаць новаўтворанай Навабеліцы статус горада, каб неабмежавана гаспадарыць у старым і вялікім Гомелі.
Афіцыйным гербам Гомеля з’яўляецца выява рысі на блакітным фоне. У 1997 годзе Гомельскі гарвыканкам абраў каланіяльны ўзор герба.