У Лодзi, колішняй сталіцы польскага тэкстылю, пачынаецца «Фестываль чатырох культур». Па сённяшні дзень у горадзе адчуваецца прысутнасць чатырох вялікіх народаў і іх культур: польскай, нямецкай, яўрэйскай і расійскай. Прысутнасць гэтых культур адлюстроўваецца, напрыклад, у будынках, якія належалі фабрыкам, ці рэлігійных аб’ектах, дзе побач з нямецкай кірхай стаіць яўрэйская сінагога ці каталіцкі касцёл з праваслаўнай царквой, паведамляе .
Лодзь была заснавана ў XII стагоддзі, але сапраўднага росквіту горад дасягнуў у XIX стагоддзі. Гэта была славутая «зямля абетаваная». Лодзь сталася самым галоўным у Польшчы ды тагачаснай Расійскай імперыі асяродкам тэкстыльнай прамысловасці. Пачаўся гвалтоўны наплыў насельніцтва і будаўнічы бум. Уладальнікі фабрык будавалі кватэры для рабочых, а побач – уласныя палацы. У Лодзі знаходзіцца каля 200 палацаў. Адзін з самых вядомых – гэта палац Пазнаньскіх. Гэта была самая вялікая жылая рэзідэнцыя ў краіне. Сёння тут знаходзіцца Музей гісторыі горада. У Лодзі засталося шмат разнастайных помнікаў архітэктуры – сведкаў польскай, яўрэйскай, нямецкай і расійскай культур. У Лодзі знаходзіцца самы вялікі ў Еўропе кіркут – яўрэйскія могілкі.
Аматараў культуры і ведаў у Лодзі чакаюць музеі: Музей гісторыі мастацтва, дзе месціцца самая старая ў Польшчы калекцыя сучаснага мастацтва, Цэнтральны музей тэкстыльнай прамысловасці і Музей драўлянай архітэктуры, этнаграфічны музей і астранамічная абсерваторыя. Можна таксама прайсці па тэматычных маршрутах, напрыклад, па слядах лодзінскіх яўрэяў, прамысловай архітэктуры альбо па шляху віл і палацаў.
Гэтая гісторыя горада і стаяла ля вытокаў заснавання фестывалю.
Людзі, якія выраслі ў розных культурах, карысталіся рознымі мовамі, супольнымі сіламі стварылі самы вялікі помнік прымірэння – Лодзь. Драматычная гісторыя мінулага стагоддзя спыніла гэты дыялог. Халакост яўрэяў, выгнанне немцаў і змены ў грамадстве пакінулі на Лодзі велізарную пляму. У 2002 годзе фестываль ствараўся дзеля таго, каб аднавіць прыгожую традыцыю шматкультурніцкай Лодзі.
Ад 14 па 22 верасня ў рамках фестываля пройдзе 40 імпрэз. Лейтматывам сёлетняга фестываля з'яўляюцца «Генерацыі». Ад 2011 года арганізацыяй і правядзеннем фестываля займаецца Цэнтр дыялогу імя Марэка Эдэльмана. Сёлетні фэстываль падзелены на шэсць частак: кіно, музыку, літаратуру, тэатр, візуальнае мастацтва, а таксама экскурсіі па гораду, спалучаныя з выкладамі ці майстэрнямі.
Цікавым тэатральным акцэнтам фестываля можа быць спектакль «Аповед пра выпадкі сляпога Макса і Шаі Магната». Гэта аповед пра двух лодзінскіх легендарных злачынцаў. Сляпы Макс разам са сваім падуладным шантажаваў, судзіў, пагражаў, а нават біў непакорлівых гандляроў. Ён нават сватаў і разводзіў сужонцаў. Ягонае жыццё скончылася ў гестапа.
Расійскім акцэнтам фестываля будзе канцэрт «Маё каханне». Лена Лядовая, якая пастаянна жыве ў Лодзі, заспявае творы з перыяду «залатога веку» савецкага кіно.
У рамках фестываля выступіць таксама «Квартэт чатырох культур». У складзе квартэту выступяць Юваль Гацібовіч з Ізраіля, Мацей Лабэцкі з Польшчы, Канстанцін Манаеў з Расіі і Мах Сімон з Германіі.
Імпрэзы будуць адбывацца не толькі ў музейных ці канцэртных залах, а таксама ў розных цікавых кутках, дзе валадарыць непаўторны клімат, звязаны з духам гэтага горада.
Падрыхтавала Караліна Русіновіч